Tasarının Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından görüş ve öneriler için tanınan 20 günlük süreç başlayacak. Bu sürenin dolmasının ardından da söz konusu tasarı Cumhuriyet Meclisi Hukuk, Siyasi İşler ve Dış İlişkiler Komitesi’nde ele alınacak.

Dini inancı, ahlaki değerleri ve politik görüşü nedeniyle silah tutup, askeri üniforma giymeye karşı olan kişilerin silah kullanmak ve askeri üniforma giymek zorunda kalmadan askerliğini yapabilmesinin önünü açacak Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı Cumhuriyet Meclisi’ne sunuldu.

Tasarı, dini inanç, politik görüş ve ahlaki değerler nedeniyle silah tutup, askeri üniforma giymek istemeyen birinin askerlik yurt ödevini silah tutup, askeri üniforma giymeden yapabilmesini düzenleyen maddeler içeriyor.

Kurul değerlendirecek

Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın yasalaşması durumunda askerlik çağına gelmiş olup kendisini vicdani retçi olarak tanımlayan, ahlaki, vicdani, siyasi, dini gerekçelerle, yurt ödevini silahlı kuvvetlerde asker olarak yerine getirmek istemeyenler, bu fıkra kuralları çerçevesinde vicdani ret hakkından yararlanabilecek.

Vicdani ret hakkını kullanmak isteyenler, bu durumlarını bağlı oldukları Askerlik Şubesi’ne bildirecek. Böyle bir bildirim alan Askerlik Şubesi, durumu derhal, incelenmek ve karar verilmek üzere, Vicdani Ret Değerlendirme Kurulu’na bildirecek.

Ya silahlı kuvvetlerde sivil hizmet görevi ya da kamu kurumlarında alternatif hizmet

Vicdani ret hakkını kullanmak isteyen başvurucuların istemleri, Vicdani Ret Değerlendirme Kurulu’nca yerinde bulunduğu takdirde, istem sahipleri, vicdani ret hakkından yararlanacak.

Bu doğrultuda yurt ödevini askerlik süresi kadar bir süre askeri bir eğitime tabi tutulmaksızın silahlı kuvvetlerde uygun görülecek sivil hizmetleri yerine getirecek veya silahlı kuvvetler tarafından kamu kurumlarında alternatif hizmet yapacak.

Kararlar gerekçe ile sunulacak

Vicdani Ret Değerlendirme Kurulu, Başkan’ın çağrısı ile en az dört kişinin katılımı ile toplanacak ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verilecek.

Vicdani Ret Değerlendirme Kurulu toplantılarında tam tutanak tutulacak ve Kurul’un kararları gerekçeli olacak. Vicdani ret hakkı başvurucusunun, Vicdani Ret Değerlendirme Kurulu’nda dinlenilmeye ve kendini savunmaya hakkı olacak. Kurul, bu hakka saygı göstermekle yükümlü olacak.

Kurul Başkan ve üyelerine, toplantılara katılma karşılığında, toplantı başına, Bakanlar Kurulu’nca saptanacak tutarda, katılım ödeneği verilecek.

Derya: Tasarıyı ele almak için 20 günlük süreyi beklemek zorundayız

KIBRIS Gazetesi’ne konuşan Cumhuriyet Meclisi Hukuk, Siyasi İşler ve Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Doğuş Derya, Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı’yla ilgili işleyecek süreç hakkında bilgi verdi.

Tasarının Cumhuriyet Meclisi’ne iletildiğini kaydeden Derya, Resmi Gazete’de de yayınlanmasının ardından tasarı ile ilgili görüş ve önerilerin alınması için tanınan 20 günlük sürenin başlayacağını ifade etti. Doğuş Derya bu sürenin de dolmasının ardından tasarının komitede görüşmeye başlanacağını açıkladı.

Derya komitedeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından da ilgili bakanlık yetkilileri, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı yetkilileri, Barolar Birliği yetkilileri, İnsan Hakları Derneği yetkilileri ve Vicdani Ret İnisiyatifi yetkilileri gibi ilgili taraflarla da görüşme yapılacağını açıkladı.

Doğuş Derya, hedeflerinin mümkün olan en kısa sürede tasarıyla ilgili görüşmeleri tamamlayıp, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu onayına sunmak olduğunu belirtti.

Kanatlı: Yanlış yorumlanıyor

“Kıbrıs’ta Vicdani Ret İnisiyatifi” aktivisti Murat Kanatlı, Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın gerekçeler kısmında vicdani reddin kişilerin dini inancı, politik görüşü ve ahlaki değerleri kapsamında askerlikle çelişmeleri durumunda kullanabilecekleri bir hak olduğunun açıkça belirtildiğini söyledi.

Ancak, tasarıda yer alan maddelerdeki kelimelerin sözlük anlamına bakarak bazı kişilerin bu tasarıyı yanlış yorumladığını ifade eden Kanatlı, ayrıca vicdani reddin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından da kabul edildiğini vurguladı.

“Komitede kişinin değerlerini inceleyebilecek uzmanlar da yer almalı”

Kanatlı, bir kişinin vicdani ret hakkını kullanıp, kullanamayacağına 7 kişiden oluşan komitenin karar vereceğini söyledi ve bu komitenin bu haktan yararlanmak için başvuran kişilerle ilgili araştırma yapacağını belirtti.

Tasarıda yer alan komite üyelerinin durumu sadece teknik açından değerlendirebilecek kişiler olduğundan söz eden Kanatlı, “komitede kişinin ahlaki değerlerini, politik görüşünü ve dini inancını değerlendirebilecek kişiler de yer almalıdır. Vicdani ret için başvuran kişilerin değerlerini inceleyebilecek uzmanlar da bu komiteye dahil edilmelidir” dedi.

“Çelişkili maddeler var”

Kanatlı, tasarıda birbiri ile çelişen maddelerin de yer aldığını belirti ve şu şekilde konuştu:

“Tasarının “B” bendindeki “vicdani ret hakkını elde edenler, vicdani ret hakkından yararlanarak yurt ödevini askerlik süresi kadar bir süre askeri bir eğitime tabi tutulmaksızın silahlı kuvvetlerde uygun görülecek sivil hizmetleri yerine getirirler” içerikli madde tasarının gerekçesi ile çelişki yaratıyor. Bir kişinin reddettiği bir kurum içerisinde sivil hizmet yapması kabul edilebilir değildir. Tasarıyla ilgili ilk etapta sıkıntı gördüğümüz noktalar bunlardır.”

“Gerekçe yayınlanıp, gerektiğinde ceza verilmeli”

Kanatlı vicdani ret hakkı tanınan kişilere, neden bu hakkın tanındığının gerekçeleri ile kamuoyuna açıklanması gerektiğini kaydetti ve bunun torpil olayını da ortadan kaldıracağını anlattı.

Kamuoyuna gerekçesi ile açıklanmasıyla kamuoyunun bunu sorgulayacağını kaydeden Kanatlı, ayrıca eğer ortada bir torpil varsa da ceza uygulanması gerektiğini belirtti.

Kanatlı, vicdani ret hakkının suiistimale açık olmaması gerektiğinin öncelikleri arasında olduğunu ifade etti ve bu konuda da öneriye açık olduklarını söyledi.

“Birliklerde nöbetlerin dönmeyeceği iddialarını amatörce buluyoruz”

Kanatlı, ayrıca “askeri birliklerde nöbetlerin dönmeyeceği” iddialarına da yanıt vererek, teknolojinin bu kadar ilerlediği bir dönemde bunları tartışmanın amatörce olduğunu belirtti.

Murat Kanatlı, “Eskiden nöbet kulübelerinde gözcülük yapılıyordu. Artık asker bunu kameralarla yapıyor. Düşünün ‘milyarlarca Euro’nun döndüğü insan kaçakçılığı yeni yetme bir çocuğun askerde gözlem yapması ile önlenebilir mi? Biz bunu amatörce buluyoruz” dedi.