İsrail’in uyguladığı abluka ve ambargonun sonucunda yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen Gazze’de geri dönüşüm sektörü faaliyetlerini sürdürüyor.
Filistin Merkezi İstatistik Kurumuna göre, Gazze’de günlük evsel atığın hacmi 700 ton civarında. Bunun yaklaşık yüzde 12’si plastikten oluşuyor.
Yüzlerce genç işsizlik sorununu bu plastikleri toplayarak aşmaya çalışıyor. Bunlardan biri de Said Hıdeyr.
Her gün sabah saat 6’da evden çıkıp Gazze’nin farklı bölgelerinden plastik toplayan Hıdeyr, sattığı plastik atıklardan günde 10-15 şekel kazanıyor
Hıdeyr, “Gördüğünüz gibi Gazze’de iş yok. Bu işi yaparak günde 10-15 şekel kazanıyorum. Topladığım plastikleri buraya (geri dönüşüm tesisine) satarak hem kendime, hem de aileme bir gelir sağlıyorum. Çünkü başka iş yok. Gazze’de gençler hep işsiz” sözleriyle durumunu özetliyor.
Gazze’de bulunan 75’ten fazla atık ayrıştırma ve dönüştürme atölyesinde her gün binlerce çuval plastik atık yeniden ekonomiye kazandırılıyor.
Muhammed Sultan, bu tesislerden birinin sahibi. Sultan bu küçük işletmelerin çevreyi önemli yükten kurtardığını belirtiyor:
“Toprağa bırakılan plastik hem bu toprağa hem de çevreye zarar veriyor. Biz bu plastikleri toplayarak hem çevreyi hem bu çevrede yaşayan insanları korumuş oluyoruz. Plastikleri geri dönüştürerek yeniden kullanılabilen çevre dostu ürünler üretiyoruz. Biz de, müşterilerimiz de, toprak da böylece fayda sağlıyor.”
Sultan’ın tesisinde çalışanlar günde 10 dolarlık bir gelir elde ediyor.
İlkel yollarla işletilen bu tesis böylece birçok aile için ekmek teknesi oluyor.
Tesiste çalışan İbrahim Ebu Siyam, “Plastiği geri dönüştürme işinde hem döküm yapıyoruz, hem ev araç ve gereçlerini üretiyoruz. Bu tesis sayesinde aile sahibi olduk ve kendimize onurlu bir geçim sağlıyoruz. Böylece bu tesis de büyür. İstihdam da artar. İşsizlik ise azalır” diyor.
Gazze’de sadece plastik değil demir, bakır ve alüminyum da ayrıştırılıyor.
Ancak metal atıkların Gazze’de dönüştürme imkanı olmadığı için bu atıklar uygun hale getirildikten sonar İsrail’e ihraç edilerek orada işlemden geçiriliyor.
Gazze’de yüzlerce ton atık metali ayrıştıran ve onları ihraca uygun hale getiren tesisler yaklaşık 4 bin kişiye iş imkanını sağlıyor.
Hurda toplama ve ayrıştırma tesisi sahibi Fayez Hamade, bu işin zorluklarına rağmen birçok kişiye istihdam sağladığını anlatıyor:
“Bu işte çalışanlar gelirlerini, çocuklarının ekmeğini günlük olarak kazanıyorlar. Zorlu bir iştir ama bu işe alıştılar mı bırakmıyorlar. Çünkü iş imkanları çok kısıtlı. Hiç çalışmamaktan daha iyi. Abluka olmasaydı, işçilerin daha geniş iş seçenekleri olsaydı her şey daha iyi olurdu tabii.”
Muhabir: Sami Berhum – TRT Arabi
TRT
