KKTC’de internet üzerinden işlenen suçların bir cezası yok. Kötü niyetli kişilerin internetten yaptığı her türlü saldırı veya tehditle ilgili yasal olarak herhangi bir yaptırım uygulanamıyor. Bu konuda hazırlanan yasa tasarısı ise 3 yıldır meclis komitesinde bekliyor
Ülkemizde iyi niyetli olmayan ve sanal dünyayı dolandırıcılık, kişisel haklara saldırı ya da tehdit unsuru olarak kullanmayı alışkanlık haline getiren kişilerin internet üzerinden işlediği suçlar yanına kalıyor. Çünkü KKTC’de internet üzerinden işlenen suçlarla ilgili bir yasa yok. Bu suçlarla mücadele edebilmek için üç yıl önce hazırlanan ve Cumhuriyet Meclisi’ne gönderilen “Bilişim Suçları Yasa Tasarısı” halen komitede bekliyor.
Yasanın yürürlüğe girmesi halinde ülkemizde de internet üzerinden işlenen suçlar cezalandırılabilecek. Yasayı hazırlayanlar, bu düzenlemenin en kısa zamanda yürürlüğe girebilmesi için uğraşmayı sürdürüyor ancak henüz sonuç alıcı bir durum ne yazık ki ortada yok.
Yasa, internet üzerinden suç işlenmesi halinde, suçun niteliğine göre hapislik veya ağır para cezaları öngörüyor.
“Bilişim Suçları Yasa Tasarısı”nın bugüne kadar meclisten geçerek yürürlüğe girmemesine en büyük engelin, tasarıdan sorumlu makam olan Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’ndaki bakan değişiklikleri olduğu belirtiliyor.
2 yılda 6 bakanın değiştiği Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nda “Bilişim Suçları Yasa Tasarısı” ile ilgilenip yasalaşması için uğraş verecek bir irade ortaya çıkmadığı ifade ediliyor. Hükümetlerin bu sürede kimin bakan, kimin müsteşar veya müdür olacağıyla ilgilendiği, Bilişim Suçları Yasa Tasarısı gibi hayati önem arz eden bir yasaya zaman ayıramadığı belirtiliyor.
Başbakan Özgürgün yasayı önemsedi
Yasayı hazırlayalar arasında yer alan Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu Başkanı Kadri Bürüncük, Bilişim Suçları Yasa Tasarısı’nın üç yıldır Cumhuriyet Meclisi’ndeki komitede beklediğini söyledi.
Bürüncük, göreve gelen UBP- DP hükümetinin Başbakanı Hüseyin Özgürgün’ün söz konusu yasa ile yakından ilgilendiğini ve yasanın en kısa zamanda geçmesi için talimat verdiğini ifade etti. Başbakan Özgürgün’ün hukukçularına yasanın içeriği hakkında detaylı inceleme yapmalarını, değiştirilmesi gereken hususların değiştirilmesini ve en kısa zamanda Cumhuriyet Meclisi’nin gündemine getirilmesini istediğini belirtti.
Bürüncük, Bilişim Suçları Yasa Tasarısı’nın üç yıl önceki hali ile komitedeki hali arasında değişiklikler olduğunu kaydederek, “Şu anda yasa tasarısında değişiklikler oldu. Tasarı herhalde birkaç hafta sonra tam şeklini alır ve komitede görülüp Cumhuriyet Meclisine gönderilir” dedi.
Ülkenin bu yasaya ihtiyacı var
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı eski müsteşarı bilim insanı Suat Yeldener, Bilişim Suçları Yasa Tasarısı’nın üç yıl önce teknik olarak hazırlanarak Cumhuriyet Meclisi’ne gönderildiğini belirtti ve ülkemizde bu yasaya ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Ülkede sanal internet ortamında birçok suç işlendiğini ancak yasa olmadığı için bir yaptırımın olmadığına dikkat çeken Yeldener, “Herkes internet ortamında suç işler ancak bu insanlar elini kolonu sallayarak ortalıkta gezer” dedi.
En kısa zamanda bu yasa tasarısının geçmesi gerektiğini ifade eden Yeldener, internet ortamında suç işleyenlerin yasaya tabi olması gerektiğini belirtti. Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nda son iki yılda altı bakan değiştiğini ancak yasanın üç yıldır mecliste beklediğini de anımsatan Yeldener, “Bu istikrarsızlıkta yaslar nasıl geçecek? Çünkü her değişen hükümette meclis komitelerine yeni üyeler atanır. Bu zaman alır. Altı bakan değişirse altı komitenin de değişmesi gerekir. Komitedeki üyeler burada suçsuzdur” şeklinde konuştu.
En kısa zamanda yanlışların düzeltilerek yasa tasarısının mevzuata uygun şekilde yasallaşması gerektiğini bildiren Yeldener, böylece eksikliklerin zaman içerisinde düzeltilebileceğini ve ülkenin de bu konuda bir yasasının olacağını kaydetti.
Yasa tasarısında ağır cezalar da mevcut
Bilişim Suçları Yasa Tasarısı’nın içerisinde kumara yasak olmadığını ifade eden Yeldener, “Kumar oynatmak ülke dışından da yapılabilir. Yurt dışında bir IP internet adresi ile bu yapılabilir” dedi.
Kumara karşı da bir yasak olması gerektiğine işaret eden Yeldener, ancak pratiksel olarak bunun mümkün olmayacağını söyledi.
Yasa tasarısında suçun derecesine göre ağır cezaların olduğunu da anlatan Suat Yeldener, internetin global olduğunu ve Amerika’nın bile internet suçlarını sıfırlayamadığına dikkat çekti.
Yasada neler var?
Yasa tasarısındaki düzenlemelerle ilgili başlıklar şöyle:
“Bilişim Sistemine Yasadışı Müdahale”, “Bilişim Sistemini Engelleme, Bilişim Sistemini veya Verisini Bozma, Yok Etme veya Değiştirme”, “Bilişim Verisi Üzerinde Sahtecilik”, “Cihazların ve Verinin Kötüye Kullanımı” , “Fikri Hakların Bilişim Sistemleri Aracılığıyla İhlali”, “Bilgisayar Programı veya Veritabanı Üzerindeki Hakların Bilişim Sistemleri Aracılığıyla İhlali”, “Koruyucu Programı Etkisiz Kılma”,
“Bilişim Sistemlerinde, Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında Arama, Kopyalama ve El koyma”, “Bilgilendirme Yükümlülüğü”, “İçerik Sağlayıcının Sorumlulukları”, “Yer Sağlayıcının Yükümlülükleri”,
“Erişim Sağlayıcının Yükümlülükleri”, “Toplu Kullanım Sağlayıcının Yükümlülükleri”, “Erişimin
Engellenmesi Kararı ve Yerine Getirilmesi”, “Erişimin Engellenmesi Kararı Verilmesine ve Yerine Getirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar”, “İçeriğin Yayından Kaldırılması”, “İdari Para Cezaları ve İdari Yaptırımlar”, “Suç ve Cezalar”.
Yasa tasarısında ayrıca “Bilişim Sistemi Aracılığıyla İşlenen Suçlar”, “Tüzük Yapma Yetkisi”,
“Yer Sağlayıcılarının Yetkililerinin veya Vekillerinin İletişim Adreslerinin Bildirilmesi”, Yasanın Geçici 2’nci maddesi ile “Tüzüklerin Yayımlanması”, “Halen Faaliyet İcra Eden Ticari Amaçlı Toplu Kullanım sağlayıcılarının izinleri bulunuyor.
Yasada var olan cezalar
Yasa tasarısında yükümlülüğü yerine getirmeyen içerik, yer veya erişim sağlayıcılarına kurul tarafından aylık asgari ücretin 50, 100 veya 150 katına kadar ceza verilmesi hedefleniyor.
Yasa tasarısında yer alan diğer düzenlemeler de şöyle:
“Yasa, kaymakamlıklara yükümlülüklerini yerine getirmeyen toplu kullanım sağlayıcısına da aylık asgari ücretin 15 katına kadar ceza kesme yetkisi veriyor. Ayrıca, idari para cezasının verildiği andan itibaren erişim sağlayıcısı 24 saat içinde erişimin engellenmesi kararını yerine getirmezse kurul tarafından yetkilendirmenin iptali de verilebilir.
Yasada, bir bilişim sisteminin tamamına veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren bir kişi suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde aylık asgari ücretin otuz katına kadar para cezasına veya iki yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilir.
Bilişim verisinin kişisel kullanım amacı dışında elde edilmesi ve kullanılması amacıyla yapan bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde aylık asgari ücretin kırk katına kadar para cezasına veya üç yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilir.
Sistemin içerdiği verileri yok eden veya değiştiren bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde aylık asgari ücretin yetmiş beş katına kadar para cezasına veya dört yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilir.
Kamuya açık olmayan bilişim verisinin iletimi sırasında, bilişim sisteminden elektromanyetik dalgalar
yayılmasını da dâhil olmak üzere, teknik yöntemler kullanarak başka bir bilişim sistemi veya verisinin bulunduğu bilişim sistemi üzerinden veri iletimine hukuka aykırı olarak müdahale eden bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkûmiyeti halinde aylık asgari ücretin otuz katına kadar para cezasına veya iki yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilir.
Yasağa aykırı olarak, bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Bir banka veya kredi kurumuna veya bir kamu kurum veya kuruluşlarına ait bilişim sistemi üzerinde yapan bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlanmasının daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmaması halinde bir suç işlemiş olunur ve suç işleyen kişi mahkumiyeti halinde aylık asgari ücretin yetmiş beş katına kadar para cezasına veya dört yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilir.
Yasağa aykırı olarak, hukuka aykırı şekilde üzerinde işlem yaparak orjinal bilişim verisiymiş gibi kullanılması amacıyla ve başkalarını aldatacak şekilde bilişim verisini değiştiren, silen, erişilmez kılan veya bu verilere yeni veriler ilave eden bir kişi, bu verilerin doğrudan doğruya okunabilir ve anlaşılabilir nitelikte olması aranmaksızın, bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde yedi yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Yasağa aykırı olarak, hukuka aykırı şekilde üzerinde işlem yapılmaksızın, orjinal bilişim verisi görünümüne sahip sahte veri yaratılması amacıyla ve başkalarını aldatacak şekilde bilişim verisi oluşturan bir kişi, bu verilerin doğrudan doğruya okunabilir ve anlaşılabilir nitelikte olması aranmaksızın, bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Resmi bir makamın düzenleme yetkisinde olan bilişim verisi üzerinde yapan bir kişi bir suç işlemiş olur ve mahkûmiyeti halinde sekiz yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
Ceza Yasası’nda düzenlenen suçların bilişim sistemi aracılığıyla işlenmesi ve suç işleyen kişinin mahkumiyeti halinde kişinin cezası yarı oranında artırılabilir.”